του Διονυσίου Νιάχου*
Για να διατηρηθεί η ευημερία της σύγχρονης κοινωνίας εντός και εκτός των μεγάλων αστικών κέντρων, είναι απαραίτητο να αναζητηθούν νέα εργαλεία οικονομικής αναζωογόνησης. Στο πλαίσιο αυτό η αναπτυξιακή στρατηγική της παράταξης μας «Πάτρα, Σπουδαία και Πάλι», επιδιώκει τη δημιουργία ενός βιώσιμου τουριστικού προϊόντος της πόλης μας. Η καταλυτική αξιοποίηση της ταυτότητας της Πάτρας μέσα από τον συνδυασμό, την αξιοποίηση και την εξωστρέφεια μιας σειράς παραγόντων όπως το φυσικό περιβάλλον, ο πολιτισμός αλλά και η ιστορία της πόλης, θα επιτρέψουν την προσέλκυση διεθνών πολιτιστικών και αθλητικών δρώμενων.
Σε αντίθεση με τις καθεστηκυίες αντιλήψεις της νυν δημοτικής αρχής περί τουριστικής ανάπτυξης της Πάτρας, ο τουρισμός και οι διάφορες μορφές του (αθλητικός, πολιτιστικός, θρησκευτικός, συνεδριακός, κτλ.), μπορεί και πρέπει να διαδραματίσει ουσιαστικό ρόλο για την ενίσχυση των περιφερειών που επλήγησαν από την κρίση τα τελευταία χρόνια
Ο τουρισμός σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού (UNWTO Tourism Highlights 2014), αποτελεί το 9% του παγκοσμίου ΑΕΠ. Στον κλάδο απασχολούνται, άμεσα ή έμμεσα, ένας στους 11 εργαζόμενους, κατέχει με τζίρο 1,4 τρισεκατομμύρια μερίδιο 6 % του παγκόσμιου τζίρου εξαγωγών, ενώ ο αριθμός των διεθνών ταξιδιωτών από τους 25 εκατομμύρια τουρίστες το 1950, προβλέπεται να φτάσει το 2030 τα 1,8 δισεκατομμύρια τουρίστες.
Για την Ελλάδα ο τουρισμός αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους παράγοντες του ΑΕΠ, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια καθώς συμμετέχει, σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία του ΙΝΣΕΤΕ, σταθερά με ποσοστό πάνω από 15%, έχοντας ξεπεράσει σε κάποιες περιόδους και το 18% . Σύμφωνα με στοιχεία της ΥΠΑ, επεξεργασμένα από τον ΣΕΤΕ, οι διεθνείς αεροπορικές μόνο αφίξεις από το 2019 έως και το 2022 αυξήθηκαν κατακόρυφα σε σύγκριση με παρελθόντα έτη, φτάνοντας τους 47.598.091 επισκέπτες.
Μέσα σε αυτό το διεθνές περιβάλλον, η εμφάνιση νέων τουριστικών προορισμών αλλά και η αναζήτηση νέων εναλλακτικών δραστηριοτήτων αναψυχής και τουρισμού, οδήγησαν στη διαφοροποίηση της τουριστικής ζήτησης και τη δημιουργία νέων εξειδικευμένων μορφών τουρισμού και τουριστικών προϊόντων που θα ικανοποιούν τις νέες ανάγκες-απαιτήσεις.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η συμβολή του τουρισμού στην περιφερειακή ανάπτυξη. Όσον αφορά την περίπτωση της Ελλάδας, η οποία παρουσιάζει ιδιαίτερη γεωμορφολογία, η αξιοποίηση των τουριστικών πόρων που διαθέτουν οι επαρχιακές περιοχές αποτελεί θεμέλιο για την οικονομική και την κοινωνική ανάπτυξη ενός μεγάλου αριθμού περιφερειακών περιοχών, τόσο παραθαλασσίων και νησιωτικών όσο και ορεινών προορισμών. Σύμφωνα με την Παγκόσμια Έκθεση του ΟΗΕ για τον Τουρισμό Περιπέτειας (2014), η παγκόσμια βιομηχανία διαδρομών αποτελεί συνεισφορά πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων στην οικονομία. Επιπροσθέτως, σύμφωνα με την έρευνα που διεξήγαγε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τουρισμού (2019), οι νέες τάσεις των τουριστών επικεντρώνονται σε: I) ταξίδι για «αλλαγή» (αναζήτηση για αυθεντικότητα, αλληλεπίδραση με ντόπιους), II) ταξίδι για «επίδειξη» («Αστάθμητες» στιγμές, εμπειρίες και προορισμοί), III) αναζήτηση υγιούς τρόπου ζωής (πεζοπορία, ευημερία), IV) αύξηση της ευαισθητοποίησης για τη βιωσιμότητα και V) ατομικά ταξίδια.
Κάπου εδώ ξεκινάει και ο προβληματισμός για την διαχείριση των ευοίωνων προοπτικών του τουρισμού από την νυν δημοτική αρχή της πόλης μας, η οποία καλό θα ήταν να ενημερωθεί μέσα από ιστοσελίδες ορεινού αθλητισμού όπως η https://trailrun.gr/programma/, ή η https://www.visit-halkidiki.gr/el/portfolio-view/halkidiki-routes/ μήπως και αντιληφθεί τις παραβλέψεις της.
Χαλκιδική, βόρεια Τζουμέρκα, Χανιά, ορεινή Ολυμπία, Βέρμιο, Μαίναλο, Άνδρος, Σίφνος και πολλές άλλες περιοχές της χώρας μας εντάσσονται στο εθνικό δίκτυο μονοπατιών και διαδρομών πεζοπορίας και άλλων δραστηριοτήτων (ορεινό τρέξιμο, ποδήλατο βουνού, αλεξίπτωτο πλαγιάς, κτλ) εκμεταλλευόμενες φορείς χρηματοδότησης, όπως το ΕΣΠΑ, το Ταμείο Ανάκαμψης μέσω ΕΥΣΤΑ, την Κεντρική Μονάδα Κρατικών Ενισχύσεων (SUB1a. Δημιουργία εθνικού δικτύου μονοπατιών και διαδρομών πεζοπορίας, με προτεινόμενο προϋπολογισμό ΠΔΕ, για το 2023, 37.125.600,00€). Είναι περιοχές που δημιουργούν σταδιακά ένα τουριστικό προϊόν το οποίο εκμεταλλεύεται την βιοποικιλότητα και την αειφόρο χρήση των πόρων, στοχεύοντας στην βιώσιμη ανάπτυξη και την πράσινη μετάβαση, για παράδειγμα ο Τουριστικός Οργανισμός Χαλκιδικής συμμετείχε στην μεγαλύτερη έκθεση Περιπατητικού Τουρισμού “Tour Natur 2018”, που διεξήχθη στο Ντίσελντορφ το 2018, παρουσιάζοντας το νέο δίκτυο μονοπατιών Halkidiki Routes. Δυστυχώς για την πόλη μας, όλα αυτά φαντάζουν μακρινά και ήσσονος σημασίας για την νυν δημοτική αρχή, η οποία εν γνώση της καταδικάζει την Πάτρα σε τουριστική απαξίωση.
Δραστηριότητες όμως και εντός αστικού ιστού με την δημιουργία πάρκων δραστηριοτήτων & αναψυχής, με skate park, pump track, πίστες parkour, τοίχους αναρρίχησης, υπαίθριους χώρους εκδηλώσεων & ποδηλατόδρομους. Πρόκειται για μορφές αθλητισμού που προωθούν μια εναλλακτική αναπτυξιακή πρόταση με δυναμικές προοπτικές καθώς δραστηριότητες όπως το skateboard και το parkour έχουν ενταχθεί ή πρόκειται να ενταχθούν στα ολυμπιακά αθλήματα. Και ενώ οι εξελίξεις τρέχουν ο αντιδήμαρχος Αρχιτεκτονικού Έργου και έργων Υποδομής Χρήστος Κορδάς, παραπέμπει από το 2018 το αίτημα για την δημιουργία ενός skate park, σε χωροταξικές προβλέψεις στα πλαίσια κάποιου αρχιτεκτονικού διαγωνισμού. Το να συζητήσουμε την δημιουργία πιστών skate ολυμπιακών προδιαγραφών (park και street χαρακτηριστικών) οι οποίες θα χρησιμεύσουν τόσο ως προπονητήρια όσο και στην ανάδειξη αθλητών και θα προσφέρουν μια καινοτόμα επενδυτική δραστηριότητα στην πόλη, αποτελεί μάλλον όνειρο θερινής νυκτός για τον κύριο Πελετίδη.
Το να αναλύσουμε τον πολιτιστικό, θρησκευτικό, συνεδριακό, εκπαιδευτικό και επιστημονικό τουρισμό θα επεκτείνει το κείμενο σε αρκετές σελίδες, γεγονός το οποίο καταλαβαίνω πως θα κουράσει τον αναγνώστη, θα επισημάνω όμως την ανάγκη ανάδειξης του πολιτιστικού προϊόντος της πόλης και της ταυτότητας της. Γεγονός το οποίο απαιτεί έναν στρατηγικό σχεδιασμό συμμετοχής της Πάτρας σε ελληνικά και διεθνή δίκτυα πόλεων και μια συντονισμένη προσπάθεια διεύρυνσης της «ορατότητας» της πόλης στον υπόλοιπο κόσμο, καθιστώντας την προορισμό προσέλκυσης διεθνών διοργανώσεων, συνεδριών, εκδηλώσεων, κτλ. Μέσα στα πλαίσια της τουριστικής αναβάθμισης της πόλης μας δεν θα μπορούσε να λείπει η αξιοποίηση της μαρίνας της Πάτρας και γενικότερα του θαλάσσιου μετώπου. Η Πάτρα ως παραθαλάσσια πόλη, οφείλει να εξετάσει τις προοπτικές προσέλκυσης των ιστιοφόρων αλλά και διοργάνωσης αγώνων ιστιοπλοΐας όπως το ράλλυ Αιγαίου, η ρεγκάτα Κυκλάδων, η ρεγκάτα Αιγαίου, κτλ. και ονειροπολώ, γιατί όχι, μια διοργάνωση ρεγκάτας Επτανήσων.
Βέβαια αυτά αποτελούν φληναφήματα και πομφόλυγες για μια δημοτική αρχή η οποία ονειρεύεται την «κουβανοποίηση» της πόλης και αρνείται να συνειδητοποιήσει ή έχει συνειδητοποιήσει αλλά κωλύεται ιδεολογικά, πως από την ανάπτυξη ενός τουριστικού προϊόντος κερδίζουν όλοι, οι εμπλεκόμενοι στην τουριστική δραστηριότητα που είναι οι μόνιμοι κάτοικοι της πόλης, οι επιχειρήσεις που επωφελούνται άμεσα ή έμμεσα από τον τουρισμό, ο δημόσιος τομέας τόσο σε εθνικό όσο και σε τοπικό επίπεδο καθώς και οι τουρίστες που επισκέπτονται την εν λόγω περιοχή.
Για τον Βασίλη Αϊβαλή η ανάδειξη της Πάτρας σε ελκυστικό τουριστικό προορισμό, με ποιοτικές υπηρεσίες και ευζωία, μέσα από αυθεντικές και εξατομικευμένες εμπειρίες θεματικού τουρισμού, καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου, αποτελεί στρατηγικό αναπτυξιακό αφήγημα για την πόλη μας. Η παράταξη μας στοχεύει στην αξιοποίηση του φυσικού και πολιτιστικού πλούτου του Δήμου Πατρέων και της ευρύτερης περιοχής του νομού Αχαΐας και στην ανάδειξη αυτών σε ελκυστικό προορισμό πολλαπλών μορφών τουρισμού και διαμονής, ο οποίος θα ανταποκρίνεται στις σύγχρονες προκλήσεις του διεθνούς οικονομικού περιβάλλοντος με σεβασμό προς τη φύση και σε αρμονία με το περιβάλλον, για μια Πάτρα Σπουδαία και Πάλι.
*Ο Διονύσιος Νιάχος είναι Δημόσιος Υπάλληλος, υποψήφιος Δημοτικός Σύμβουλος με την παράταξη «Πάτρα Σπουδαία και πάλι», με επικεφαλής τον Βασίλη Αϊβαλή.